Cô đơn, một thực tại thật khó diễn tả. Dường như người ta có xu hướng che đậy những khoảnh khắc cô đơn của mình, ngại chia sẻ và rất dè dặt khi viết về cô đơn. Trong đời tu, ta thường dễ rơi vào cám dỗ giấu kín sự cô đơn vì sợ bất lợi, sợ bị phê phán? Vài dòng tản mạn về những khoảnh khắc cô đơn sau những lần trải nghiệm, tôi nhận ra cô đơn đôi khi thật cần thiết vì có cái nên thơ, nhẹ nhàng và đáng yêu của nó.
Khi bóng đêm ngập tràn không gian, một mình trong căn phòng lặng lẽ, bất chợt ta cảm thấy cô độc, lẻ loi và hiu quạnh trong bốn bức tường đóng kín, nỗi cô đơn ùa về, hồn trống vắng bơ vơ: “Buồn ơi xa vắng mênh mông là buồn”.
Trở về sau mỗi kỳ mục vụ, tôi mang theo bao nỗi ưu tư, thao thức khi chứng kiến những mảnh đời cơ cực, lầm than của người dân tộc, thấy lòng buồn miên man.
Sáng Chúa nhật, lang thang một mình trên phố, ngắm dòng người nườm nượp qua lại chợt thấy mình lạc lõng bơ vơ giữa biển người xa lạ không giống ai, dường như trong ta thiếu vắng điều gì đó thật khó hiểu.
Ngồi một mình trong quán vắng, nhâm nhi vài giọt đắng cà phê, bên những đôi tình nhân đang âu yếm, bỗng nhiên thèm được nghe những lời chia sẻ, cảm thông của ai đó để vơi đi những nỗi niềm tâm sự.
Trở về với chính mình sau mỗi biến cố buồn vui trong cuộc đời, không ít lần tôi đã từng đối diện với những giờ phút cô đơn. Những dư âm sau ngày lễ khấn, sinh nhật hay Bổn mạng với bao niềm vui, lời chúc mừng bao giờ cũng còn lại những khoảnh khắc trống vắng, quạnh hiu. Nâng niu trong tay những món quà đáng yêu gói ghém bao yêu thương, chợt nhớ về bóng hình người trao tặng với khuôn mặt hiền lành, dễ thương, nụ cười dòn tan trên môi. Đôi khi thấy nhung nhớ khôn nguôi khi đọc lại những lá thư, những tấm thiệp đong đầy tình cảm thân thương, hay mở mail nhận được bức thông điệp với bao tâm tình mến yêu tha thiết.
Cô đơn sau những lầm lỡ yếu đuối, mặc cảm tội lỗi dày vò xâu xé tam can. Cô đơn mỗi khi khủng hoảng nảy sinh, khi những đòi hỏi tâm sinh lý tự nhiên trỗi dậy khiến thân xác dường như bệnh hoạn và ươn lười. Cô đơn với những khổ đau gặp phải trên đường đời, những lúc bị hiểu lầm, cảm giác hụt hẫng dường như bị bỏ rơi…
Kinh nghiệm về sự cô đơn trong đời tu không ai giống ai, mỗi người một vẻ. Thực tại cô đơn gắn liền với thân phận con người. Sống trong bậc tu trì, không ai thoát khỏi những giờ phút cô đơn. Chạy trốn cô đơn ư? Đừng lầm, vì càng trốn chạy lại càng dễ đối diện. Ai bảo người tu sĩ không sợ cô đơn, hay không bao giờ rơi vào trạng thái cô đơn là tự dối lòng mình.
Chúa cho phép cô đơn có mặt trong đời tu. Cô đơn trong đời tu không phải là điều bất lợi, nhưng đôi khi cần thiết cho cuộc đời dâng hiến phục vụ. Cô đơn xem chừng không xấu, không mang lại sự phiền muộn nhưng giúp ta khiêm tốn dịu dàng hơn. Cô đơn để thấy mình bé nhỏ giữa vũ trụ bao la. Cô đơn để thấy mình chỉ như là hạt cát giữa sa mạc, như giọt nước giữa đại dương, như cánh chim lẻ loi giữa bầu trời mênh mông vô tận. Cô đơn để thấy mình yếu đuối và bất toàn không thể giải quyết được mọi sự mà phải bám lấy Chúa, trông cậy vào ơn Ngài. Cô đơn là khoảng lặng cần thiết trong tâm hồn mỗi người. Đôi khi, cùng với nỗi buồn, nó là một chất xúc tác góp nên những điều tốt đẹp và vĩ đại cho cuộc sống.
Không ít lần ta cảm thấy mình nhỏ bé giữa thế giới bao la. Những lúc như thế ai có thể hiểu thấu lòng ta? Ai có thể lấp đầy khoảng trống trong ta? Ai có thể ở bên ta lúc này?
Còn lại chăng chỉ mình ta với Chúa. Khi cô đơn ta thấy mình hoàn toàn trống rỗng, và chỉ có Chúa mới lấp đầy khoảng trống trong ta. Chỉ khi ở lại với Ngài và trong Ngài, nỗi khát khao của ta mới hy vọng được thỏa mãn, nỗi cô đơn lúc ấy sẽ nhẹ nhàng như gió thoảng mây ngàn. Cười được với Chúa trong những giờ phút chìm ngập trong cô đơn sẽ cảm nhận được sự an ủi vỗ về, sự ấp ủ yêu thương, được sưởi ấm xua tan những băng giá cho tâm tư xác hồn thêm nhẹ nhàng thanh thản. Mĩm cười với Chúa, tâm sự với Ngài đôi lời rồi chìm dần trong giấc ngủ. Đó là liều thuốc linh nghiệm để chữa lành trong những lúc rơi vào cảm giác cô đơn.
Khi ta cảm nhận được sự cô đơn và khủng khoảng có nghĩa là ta đang tập để đón nhận chúng. Cô đơn không phải là cái tội. Chẳng ai nỡ xa lánh, chối bỏ hay loại trừ những người rơi vào những khoảnh khắc cô đơn, nhưng theo lẽ thường tình thì người ta thích tìm đến gặp gỡ, chia sẻ và cảm thông với những ai đang lạc lõng bơ vơ giữa biển đời dông bão. Thực tại cô đơn chỉ đáng sợ và nguy hiểm với những ai ở mãi trong tình trạng buồn muôn thủa, ích kỷ bởi lối sống khép kín, hẹp hòi dẫn đến tình trạng sầu đau tuyệt vọng mà thôi.
Những đêm mưa rả rích, ngoài trời khuya hoang lạnh, bên ánh đèn lờ mờ ta say sưa miệt mài với những trang sách “đi tìm ý nghĩa cuộc đời”, lòng thấy ấm áp, bình an vì chỉ còn lại một mình ta với Chúa. Cô đơn đến rồi lại đi khi đời tu có Chúa.
Lạy Chúa, nếu có lúc nào đó con rơi vào cô đơn, xin cho con đừng trốn chạy cô đơn nhưng cho con can đảm để đối diện với nó và đừng sợ cô đơn vì có Chúa hằng ở bên con, yêu thương con hơn tất cả mọi sự, như thế là đủ cho con rồi.
Chúa đã hạ mình làm người nên Chúa hiểu gánh nặng cô đơn của phận người, khi cô đơn xin cho con nhớ đến hình ảnh Chúa một mình lặng lẽ trong vườn Giêt-sê-ma-ni đến nỗi“mồ hôi Ngài như những giọt máu rơi xuống đất” để con biết yêu mến đời sống cầu nguyện, trở về với thinh lặng nội tâm, sống thân mật với Ngài hơn.
Khi gặp khủng hoảng đau thương, hiểu lầm và bị bỏ rơi, bị phản bội, xin cho con nhìn lên Chúa đang quằn quại đớn đau trên thập giá vì tội lỗi nhân loại.
Lạy Chúa có thể mai ngày con lại đối diện với cô đơn, xin cho con khiêm tốn để nhận ra mình yếu đuối bất toàn mà cậy trông vào ơn thánh Chúa. Amen.
